Ik laat al dagen alles voorbij komen en geniet van elk moment dat er besteed wordt aan Johan. Ik kan er niet genoeg van krijgen. Johan is al mijn hele leven mijn grootste held. Toen ik jaren geleden mijn Hyves- en Facebook-profiel invulde hoefde ik geen moment na te denken bij de vraag wie mijn held was. Maar waarom was hij mijn held?
Zijn voetbal- en trainer-kwaliteiten staan buiten kijf, daar is iedereen het wel over eens. Maar wat hem zo groots maakt is de wijze waarop hij te werk ging. Ik geloof dat Johan altijd onbaatzuchtig was. Johan geloofde in het grotere doel. Johan heeft niet zijn talent financieel uitgebuit, zoals zovelen, maar had hogere doelen. Juist vandaag hoorde ik op het nieuws dat Djokovic een aantal records heeft gebroken. Een van die records is het meeste prijzengeld. Een sportman wordt dus ook gewaardeerd op het geld wat hij bijeen harkt met zijn sport. Ik vond de berichtgeving walgelijk.
Johan had, als hij dat gewild had, wellicht steenrijk kunnen worden met zijn talent. Het feit dat hij niet zo rijk is geworden als Ronaldo, Beckham of Pelé heeft niets met zijn genialiteit te maken maar met zijn prioriteit. In mijn optiek maakt dat hem zelfs grootser als welke voetballer ooit, wellicht wel grootser als welke Nederlander ooit.
Ik heb Johan altijd groots gevonden omdat hij nooit voor Johan bezig was. Johan wilde niet Johan de beste voetballer van Nederland maken. Johan wilde Ajax de beste club van Nederland maken. En toen hij niet gehoord werd ging hij naar Feyenoord en maakte Feyenoord de beste club van Nederland. Johan wilde niet de beste speler van de wereld worden. Johan wilde van Barcelona de beste club van de wereld maken. Johan wilde niet het Nederlands elftal trainen om zijn eigen ego te dienen. Hij wilde de wereldtitel binnenhalen voor Nederland. Michels voelde aan dat dit Johan groter zou kunnen maken als hem en stak er een stokje voor. Michels zat duidelijk anders in elkaar.
Johan is niet mijn held geworden doordat hij de meest getalenteerde voetballer en trainer is geweest die Nederland ooit voortgebracht heeft. Johan is mijn grote held geworden omdat hij altijd het grotere plaatje zag. Dat hij besefte dat hij door zijn talent een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft. De Cruyff Foundation en de Johan Cruyff University spreken voor zich. Wat hij voor Barcelona en Catalonia heeft betekent gaat ver boven het voetbal. Johan gebruikte zijn talent altijd om anderen beter te maken, in het veld maar ook zeker er buiten.
Critici noemen Johan eigenwijs. Maar als je gelijk heb kun je “eigen” weglaten. Dan blijft wijs over.
Vandaag had ik het over Johan met mijn beste vriend. Ik vertelde hem dat ik Johan altijd al geniaal heb gevonden, op alle gebied. Hij suggereerde dat het niet zo geniaal van hem was dat hij in de zeventiger ooit berooid en bijna aan de grond is geraakt door slechte financiële beslissingen van hem (of zijn zaakwaarnemer die hij vertrouwde). Dat deed me pijn omdat juist dat voor mij Johan nog groter maakt. Ik denk zelfs dat dit geen gebrek aan talent was maar veel meer een kwestie van prioriteit. Het was nooit Johan zijn doelstelling om steenrijk te worden. Hij was met andere zaken bezig.
Ik heb zo enorm van hem genoten als analist bij de NOS. Zijn geniale analyses die, net als een schaakspel, soms 10 stappen terug gingen. Ik las gulzig zijn trainings-methodieken toen ik zelf de jeugd trainde. Ik verslond het boek van onze oud-minister Pieter Winsemius “Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Over Cruyff en leiderschap“.
Johan was, is en blijft MIJN held en …
Als ik zou willen dat je het begreep, had ik het wel beter uitgelegd.